Kıkırdak Yaralanmalarında Modern Tedavi Yöntemleri

Kıkırdak dokusu, eklemlerimizin en önemli yapılarından biridir. Diz, kalça, omuz ve ayak bileği gibi eklemlerde kemiklerin birbirine sürtünmeden rahatça hareket etmesini sağlar. Bu aslında hayatımızdaki en büyük konforlardan biridir. Bunu ne zaman mı anlarız? Kıkırdak yaralanmaları olduktan sonra. Travmalar, spor yaralanmaları veya yaşa bağlı yıpranma sonucu kıkırdak hasarı gelişebilir.

Kıkırdak dokusu kendini yenileme kapasitesi sınırlı olduğu için tedavi edilmezse ilerleyen dönemde eklem kireçlenmesine (osteoartrit) yol açabilir. Bu da halk arasında kireçlenme olarak bilinen, aynı zamanda dizimde/ayak bileğimde sıvı azalması denilen durumdur. Kıkırdak sağlığının önemini bilen ortopedi hekimi mesleğinde farklılık yaratan hekimdir. Birçok yerde ve tedavide basit ağrı kesiciler verilerek tedavi edilen hastalar maalesef kıkırdak hasarı (kondromalazi) sonrası bize başvurmaktadır. Bu alan özel ilgi duyduğum ve son 10 yılımda özel ilgilendiğim bir gruptur. Özellikle kıkırdak hasarları sonrası yaptığımız tedaviler ve sonrasında uyguladığımız kök hücre, eksozom ve PRP tedavileri ve bu tedavilerin kombinasyonlarıyla birçok hastamızı tedavi ettik. Bu konudaki deneyimimiz son 4 yıl için yaklaşık 4000 hasta civarındadır. Neden son 4 yıl derseniz, malum pandemi döneminde bu tarz tedavilere ara vermiştik. İstatistiklerimizi bu nedenle pandemi sonrası olarak güncelledik. Günümüzde modern ortopedik yöntemlerle kıkırdak yaralanmalarında etkili çözümler sunulmaktadır. Bu yöntemleri uygulayabilmek, uygun hastayı bulabilmek ve uygun tedavi yapabilmek önemli bir noktadır.

---

Kıkırdak Yaralanmalarının Belirtileri

• Eklemde ağrı ve sızı
• Şişlik ve ödem
• Hareket kısıtlılığı
• Merdiven çıkarken veya spor yaparken ağrının artması
• İleri evrede kilitlenme ve boşalma hissi

---

Kimlerde Görülür?

• Genç sporcular: Futbol, basketbol, voleybol gibi temaslı sporlarda sık rastlanır.
• Orta yaş aktif bireyler: Diz veya kalça üzerine aşırı yük binmesi sonucu.
• Travma geçirenler: Düşme, kaza veya ekleme doğrudan darbe.
• Daha önce menisküs veya bağ yaralanması yaşayanlar.

---

Tanı Yöntemleri

• Fizik Muayene: Ağrı noktaları ve eklem hareketleri değerlendirilir.
• MR Görüntüleme: Kıkırdak hasarının derecesini en iyi gösteren yöntemdir.
• Artroskopi: Kamera ile eklemin içine bakılarak hem tanı hem de tedavi aynı seansta yapılabilir.

---

Modern Tedavi Yöntemleri

1. Konservatif Tedavi (İlaç ve Fizik Tedavi)

Hafif kıkırdak lezyonlarında uygulanır. Ağrı kesici ilaçlar, fizik tedavi egzersizleri ve yük azaltıcı önlemler ile şikayetler hafifletilebilir.

---

2. Biyolojik Tedaviler

• PRP (Platelet Rich Plasma): Hastanın kendi kanından elde edilen trombositten zengin plazma ekleme uygulanır. İçerdiği büyüme faktörleri ile kıkırdak onarımını destekler.
• Kök Hücre Tedavisi: Yağ dokusu veya kemik iliğinden elde edilen kök hücreler, hasarlı kıkırdak bölgesine uygulanır. Orta evre yaralanmalarda onarıcı etki sağlar.
• Eksozom Tedavisi: Son yıllarda öne çıkan bu yöntem, hücreler arası iletişimi artırarak yenilenme sürecini hızlandırır. Kıkırdak tedavisinde umut verici sonuçlar vermektedir.

---

3. Artroskopik Cerrahi

• Küçük kesilerden kamera ile eklem içine girilerek yırtık veya hasarlı kıkırdak temizlenir.
• Mikro kırık yöntemi ile kıkırdak altında yeni doku oluşumu teşvik edilebilir.
• Gerektiğinde biyolojik tedavilerle kombine edilebilir.

---

4. Kıkırdak Nakli (Mozaikplasti / OATS)

• Hastanın sağlam kıkırdak dokusundan alınarak hasarlı bölgeye nakledilmesi işlemidir.
• Genç, aktif hastalarda daha çok tercih edilir.

---

5. Protez Cerrahisi

• Çok ileri evre kıkırdak kayıplarında kalıcı çözüm olarak eklem protezleri uygulanır.
• Diz ve kalça protezleri ile ağrısız yaşam sağlanır.

---

Kıkırdak Yaralanmalarında Modern Yaklaşım

Bugün ortopedide amaç, hastayı mümkün olduğunca ameliyatsız veya minimal invaziv yöntemlerle tedavi etmek ve eklem sağlığını uzun süre korumaktır. Biyolojik tedaviler (PRP, kök hücre, eksozom) ve artroskopi kombinasyonu, genç ve orta yaşlı hastalarda oldukça başarılı sonuçlar vermektedir.

Kıkırdak yaralanmaları, erken dönemde fark edilip doğru tedavi uygulanmazsa ilerleyen yıllarda kireçlenmeye yol açabilir. Günümüzde modern biyolojik tedaviler ve artroskopik cerrahi sayesinde, hastalar yeniden ağrısız ve aktif bir yaşama kavuşabilmektedir. Tedavi planlaması hastaya göre belirlenmektedir.

“Kıkırdak yaralanmalarında modern tedavi yöntemleri: PRP, kök hücre, eksozom ve artroskopik cerrahi ile eklem sağlığınızı koruyun. İzmir’de biyolojik tedaviler hakkında bilgi alın.”