El Cerrahisi ve Mikrocerrahi: İş Kazalarında Acil Çözümler

El, günlük yaşamda en çok kullanılan organlarımızdan biridir. Sanayi işçileri, ofis çalışanları, sporcular ve ev hanımları… Hepimiz için eller, çalışma ve yaşamın merkezinde yer alır. Ancak iş kazaları, kesiler, kırıklar ve ezilmeler sonucunda ellerde ciddi yaralanmalar meydana gelebilir.

El cerrahisi ve mikrocerrahi, bu tür yaralanmalarda elin fonksiyonlarını geri kazandıran en kritik tedavi alanıdır.

Ege Üniversitesi ve İzmir Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi, İzmir ve Ege Bölgesi'nin üç el cerrahisi merkezinden ikisidir. Ege Üniversitesi'ndeki uzmanlık sürecimde 5 yıl, İzmir Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi'nde ise 8 yıl boyunca el cerrahisi nöbetlerinde aktif olarak çalıştım. Bu süre zarfında birçok mikrocerrahi ve el cerrahisi operasyonu gerçekleştirdim. El cerrahisi ve mikrocerrahi, özen ve dikkat isteyen özel bir alandır.

---

Neden Acil Müdahale Önemlidir?

• ⚠️ Tendon ve sinir kesileri: Müdahale edilmezse kalıcı hareket ve his kaybı gelişir.
• ⚠️ Damar yaralanmaları: Parmak veya elin dolaşımı bozulur, doku kaybı riski vardır.
• ⚠️ Kırıklar ve çıkıklar: Yanlış kaynama ciddi fonksiyonel kayıplara yol açar.
• ⚠️ İş kazaları: Sanayi makineleri, cam kesikleri, bıçak yaralanmaları gibi durumlarda hızlı ve deneyimli müdahale hayati öneme sahiptir.

Bu nedenle el yaralanmalarında 7/24 acil cerrahi müdahale gerekir.

---

El Cerrahisinde Mikrocerrahi Nedir?

Mikrocerrahi, özel ameliyat mikroskopları ve ince aletlerle yapılan cerrahi yöntemidir.

• Sinir onarımları: Elin his kaybını önlemek için
• Tendon onarımları: Parmak hareketlerini geri kazandırmak için
• Damar onarımları: Kan dolaşımını yeniden sağlamak için
• Replantasyon: Kopmuş parmak veya elin yerine dikilmesi için

Mikrocerrahi sayesinde milimetrik damarlar ve sinirler onarılır, hasta yeniden el fonksiyonlarına kavuşabilir.

---

Sık Görülen El Yaralanmaları

• Kesiler: Cam, bıçak veya makine kazaları sonrası.
• Tendon Kesileri: Parmak hareketini sağlayan yapılar.
• Sinir Kesileri: His kaybı ve uyuşma.
• Damar Yaralanmaları: Parmakta morarma ve dolaşım bozukluğu.
• Ezilme Yaralanmaları: Sanayi ve tarım kazalarında sık.
• El ve Parmak Kırıkları: Travma sonrası sık görülür.
• Metakarp kırıkları
• Skafoid kırıkları
• Skafoid kaynamaması

---

Uygulanan Cerrahi Yöntemler

• Tendon Onarımları: Fleksör ve ekstansör tendonlar mikrocerrahi ile dikilir.
• Sinir Onarımları: İnce sütürlerle sinir uçları birleştirilir, fonksiyon geri kazanılır.
• Damar Onarımları: Parmak veya elin kanlanması sağlanır.
• Mikrocerrahi Replantasyon: Kopmuş parmak veya el tekrar yerine dikilebilir.
• Kırık Cerrahisi: Plak, vida veya tel ile stabilizasyon sağlanır.

---

Ameliyat Sonrası Süreç

• El cerrahisinde ameliyat sonrası rehabilitasyon çok kritiktir.
• Fizyoterapist eşliğinde egzersizler yapılmazsa, başarılı onarım bile hareket kısıtlılığına yol açabilir.
• Tendon onarımlarında kontrollü egzersiz programları 3–6 ay sürer.
• Sinir iyileşmesi yavaş olur; hislerin geri gelmesi aylar alabilir.

---

İş Kazalarında Dikkat!

• Yaralanma sonrası el mutlaka temiz bir bezle kapatılmalı.
• Kopan parçalar (parmak vb.) temiz bir torbaya konulmalı, soğuk ortamda saklanmalı.
• En kısa sürede mikrocerrahi konusunda deneyimli merkeze başvurulmalı.

---

El cerrahisi ve mikrocerrahi, iş kazaları ve el yaralanmalarında hastaların yaşam kalitesini doğrudan etkileyen hayati bir alandır.

Doğru zamanda yapılan cerrahi ve profesyonel rehabilitasyon sayesinde, hastalar ellerini yeniden kullanabilir ve günlük yaşamlarına geri dönebilirler.